Morgan Le Fay

Fate will echo between the worlds, Through the shores of the fallen souls.

Morgan le Fay, nam-ı diğer Morgana; günümüzde Arturyen metinlerin kötücül bir büyücü kadını olarak bilinir. Britanya mitolojisi ile özel olarak ilgilenmemiş insanlar da bu figüre az çok aşinadır. Zira Morgana karakteri Merlin veya Camelot gibi doğrudan Britanya mitolojisi ile ilişkili olmayan pek çok yapımda da yer edinmiş ve popüler kültürün bir parçası haline gelmiştir.

Power Rangers'ta galaktik dominasyon peşinde koşan imparator Gruumm'un hizmetkârı olan Mora veya DC Comics'te resmedilen Morgaine le Fey birer villain iken, League of Legends'taki kara büyücü Morgana'nın motivasyonunun ve vizyonunun, oyundaki şeytani görüntüsü ile kusursuz bir paralellik gösterdiği iddia edilemez. Yine de örneklerden anlaşıldığı üzere popüler kültürde bu karaktere karşı genel olarak aleyhtar ve karanlık bir imaj çizilmiştir. Sarah Strange'in canlandırdığı Stargate karakteri gibi örnekler ise birer istisna olarak nitelendirilebilir.

Televizyon serilerinde Katie Mcgrath'in canlandırdığı karakterin Uther'dan daha kötücül olup olmadığı ise bir dilemmadır. Malum; Uther, Hitler gibi kimliklerinden dolayı insanları öldürten bir liderdi ise, Morgana kimliği açığa çıktığı takdirde öldürülecek olan bir Yahudi idi. Kralın acımasızlığının ve Merlin'in tutumunun karakterin evrimi üzerindeki etkisi yadsınamaz.

Peki tüm bu şeytanileştirmenin temeli neye dayanır?

Aslında Morgana'nın demonizasyonu, büyük ölçüde Arturyen metinlerin kaynağı olan, eski Fransızca vulgate cycle ile ilişkilendirilir, bu da 13. Yüzyıla tekabül eder. Lakin Geoffrey of Monmouth, anha minha 100 yıl evvel Arthur efsanesini Historia Regum Britanniae'de kaleme almıştı. Bu yazarın Vita Merlini'sinde Morgan daha çok iyileştirici güçlere sahip olmakla öne çıkıyordu. Efsanede Arthur'un yaralarının iyileştirilmesi için gittiği ada olan Insula Avallonis veya bir diğer adı ile Insula Pomorum'da bulunan Morgen'in kara büyücüden ziyade bir şifa uzmanı olduğu, "doctior arte medendi" şeklinde ifade edilmişti.

Lakin vulgate cycle sonrası ortaya çıkan Lady of the Lake'in (Dame du Lac), daha sonra Geoffrey of Monmouth'taki şifacı Morgen'in yerini alması ile Morgan le fay, şifacı rolünden çıkarak makyavelizmi ve enaniyeti ile göze çarpan bir kara büyücüye dönüşmüştür.

Morgana'nın kökeni Britanya mitolojisinden daha da eskilere dayanıyor olabilir mi?

Bu sorunun cevabı net olarak verilmese de mevzubahis mitin Kelt mitolojisindeki Morrigan ile bağlantılı olması mümkündür. (Dragon Age örneğinde olduğu gibi Morrigan da popüler kültürde rastlanan bir cadıdır.) ancak Kelt mitolojisindeki Morrigan her zaman tek bir tanrıçayı ifade etmez. Bazen bu figür 3 tanrıçayı ifade ettiğinden ötürü çoğul olarak "Morrigna" şeklinde yazılmıştır.

War Goddess - the Morrigan and Her Germano-Celtic Counterparts adlı kitapta; Morrignanın 9. Yüzyılda kadın kılığındaki canavarlara, yani bir tür forma verilen genel bir isim olduğu da izah edilmiştir.