top of page
png.png
  • Yazarın fotoğrafı: Merve Karataş
    Merve Karataş
  • 6 gün önce
  • 2 dakikada okunur

Güncelleme tarihi: 5 gün önce

Düzine: Almancada Dutzend, Rusçada Dyuzhina, İsveççede Dussin, İngilizcede Dozen, Fransızcada Douzaine, İtalyancada Dozzina, İspanyolcada Docena, Hintçede Darjan, Yunancada Ntouzína, Arapçada Dazina, Japoncada Dazun,

Latince Orijini: Duodecim (12) = Duo (2) + Decem (10)


Milattan yaklaşık bir asır evvel, bir Kelt kabilesi olan Volcae Arecomici, Roma Cumhuriyeti'ne teslim olmuştu. Bu kabilenin bir tanrısı vardı: Nemausus. İşte; Fransa'daki Nimes şehri, ismini bir Kelt tanrısı olan Nemausus'tan almıştı.


Çağlar geldi geçti. Fransızlar, 1600'lü yılların sonlarında, Fransa'da Nimes kentinde üretilen özgün bir kumaştan söz ederlerken "serge de nimes" (nimes serji) tabirini kullanmaya başladılar. Bu kullanımdaki "de Nimes", bugün kullandığımız "denim" sözcüğünün temelini atmıştır. Denimdeki "de" Fransızcadaki bir edat iken, "nim" millattan önce 100'lü yıllardan kalma antik bir Kelt tanrısının isminin başlangıcıdır.


Keltler henüz bu bölgelere göç etmeden önce, Fransa'nın güneydoğusu ve italya'nın kuzeybatısında Liguryalılar mevcuttu. Liguryalıların, Roma döneminin öncesinde de konuştukları kendilerine ait bir dilleri vardı. Cenova (Genoa) sözcüğünün etimolojik kökeninin Ligurya dilindeki meâli "diz"di. İlginç olarak, topuklu ayakkabı giymiş bir insanın bacağına benzeyen İtalya coğrafyasında Cenova'nın bulunduğu yer, dize karşılık gelmektedir.

Yine aradan bir milenyumun üzerine asırlar geçtikten sonra 15. Yüzyılda Fransızlar, Cenova'da üretilen bir kumaş için "jean fustian" dediler, yani "jean" sözcüğünün çıkış noktası aslında aynı denim sözcüğünde olduğu gibi bir şehir ismi olan Genoa oldu. Tabii jean sözcüğünün bugünkü gibi mavi kot ile özdeşleştirilmesi, çok daha sonra Abd'de gerçekleşmiştir.


16. Yüzyılda İtalya'da başlayan bir tiyatro türü olan komedya ise, "pantolon"un etimolojik babasıdır. Pantolona adını veren Pantalone, aslında bir Commedia Dell'arte karakteridir.

Peki bizim hem kumaş, hem pantolon için kullandığımız "kot" sözcüğünün kökeni nedir?

Kot, Türkiye'de ilk blucinleri üreten markayı kuran Muhteşem Kot'un soyadıdır.

Antik Yunancada:

"Aster" yıldızdır, "dis-" de bildiğimiz, eski bir prefix'tir.

Bu durumda "disaster" sözcüğü, aslında yıldızların istenmeyen hareketlerini ifade ediyor.

İtalyanlar büyük veba salgınında, gemileri kıyıya yanaştırmadan önce yakınlardaki adalarda 30 gün tutma kararı almışlar, fakat bu süre sonradan semptomlar açığa çıksın diye 40 güne uzatılmış. İtalyancada: 40 gün: quaranta giorni quarantena = karantina

Arapça ve İbranicedeki ünsüz kökü b-r-k ile ilgili olarak: Spinoza'nın İbranice adı "Baruch" , "Mübarek" anlamına gelir. Düşünürün aforoz edildikten sonra kullandığı isim olan "Benedictus" da mübarek sözcüğünün Latincesidir.

Son Yazılar

Hepsini Gör
bottom of page